Hindi lahat ng kasal ay nagtatapos sa masayang wakas. Sa Pilipinas, ang adultery at concubinage ay tila naging pangkaraniwan na, gaya ng makikita sa ilang local television drama shows na ang paboritong tema ay ang marital infidelity.
Kung ikaw ay kasal at ang iyong spouse ay nangangaliwa, kailan mo ba masasabing tama na? Sa anong yugto ng iyong pakikibaka mo ipaglalaban ang iyong karangalan at maghahain ng kaso laban sa iyong spouse na nagkamali? Kung ikaw naman ay nasa kabilang panig ng ganitong uri ng relasyon, ano ang iyong gagawin?
Sa artikulong ito, pag-usapan natin ang tungkol sa adultery at concubinage sa Pilipinas. Partikular na kung paano ito ginagawa, ang mga parusa kung mapatunayang guilty, kung paano magsimula ng kaso, at ang posibleng mga depensa para makaiwas sa kulungan, kasama na ang iba pang paksa. Atin ding sasagutin ang inyong mga madalas itanong tungkol sa isyung ito.
DISCLAIMER: Ang artikulong ito ay isinulat para sa pangkalahatang impormasyon lamang at hindi ito legal advice o pamalit sa legal counsel. Dapat kang kumonsulta sa iyong abogado para sa payo ukol sa anumang partikular na isyu o problema. Ang paggamit ng impormasyong nakapaloob dito ay hindi lumilikha ng attorney-client relationship sa pagitan ng may-akda at ng user/reader.
Table of Contents
Ano ang Adultery sa Pilipinas?
Ayon sa Merriam-Webster, ang adultery ay ang boluntaryong pakikipagtalik ng isang kasal na tao sa iba na hindi niya asawa o partner.
Sa kahulugang ito, at sa Pilipinas, tila pangkaraniwan na ang tawagin ang lahat ng infidelity bilang adultery.
Gayunpaman, ayon sa Art. 333 ng Revised Penal Code ng Pilipinas, ang adultery ay ginagawa ng anumang kasal na babae na makikipagtalik sa lalaki na hindi niya asawa, at ng lalaki na may kaalaman sa pakikipagtalik sa kanya kahit alam niyang kasal siya, kahit pa ang kasal ay ideklarang void sa huli.
Sa probisyong ito, dalawang tao lang ang pinaparusahan sa ilalim ng batas:
- Ang kasal na babae
- Ang lalaki na makikipagtalik sa kanya
Kung ang lalaki naman ang may sexual relationship sa ibang babae, hindi niya asawa, ano ang krimen?
Sa pangkalahatan, ang sexual relationship ng isang lalaki sa ibang babae ay hindi sa kanyang sarili ay maituturing na krimen sa Pilipinas. Para maging krimen ito, kailangang gawin ng asawang lalaki ang alinman sa sumusunod:
- Panatilihin ang kabit sa conjugal dwelling
- Makipagtalik sa ilalim ng scandalous circumstances sa ibang babae
- Magsama sa ibang babae sa anumang lugar
Ang mga aksyong ito ay itinuturing na concubinage at pinaparusahan sa ilalim ng Art. 334 ng Revised Penal Code.
Adultery vs. Concubinage: Ano ang Pagkakaiba?
Ang pangunahing pagkakaiba ng dalawa ay kung sino ang gumawa ng krimen. Ito ay adultery kung ito ay ginawa ng asawang babae at ng kanyang paramour o lover, at ito ay concubinage kung ito ay ginawa ng asawang lalaki at ng kanyang mistress o concubine.
Bukod pa rito,
- Ang bawat sexual act ng kasal na babae ay itinuturing na isang krimen. Sa concubinage, ang isang sexual act ng asawang lalaki sa ibang babae, na hindi ginawa sa ilalim ng scandalous circumstances, ay maaaring hindi maituring na krimen.
- Mas mataas ang parusa sa adultery kumpara sa concubinage.
- Ang parusa para sa lover sa adultery ay pareho sa parusa ng kasal na babae. Samantala, ang parusa para sa mistress o sa concubine ng kasal na lalaki ay destierro lamang.
Maaaring magtaka ka sa kawalang patas ng batas at kung bakit ito ay naglalagay sa asawang babae sa disadvantage. Ayon sa probisyon ng Revised Penal Code, mas mabigat ang parusa para sa asawang babae at sa kanyang lover kumpara sa parusa para sa asawang lalaki at sa kanyang concubine. Bukod pa rito, mas mahirap patunayan ang concubinage kaysa adultery.
Ang paliwanag na ibinibigay ukol sa imbalanse na ito ay upang pigilan ang kasal na babae sa paggawa ng krimen dahil sa posibilidad na magdalang-tao siya at ipakilala ito sa pamilya na parang lehitimong anak ng asawa nang walang kaalaman ng huli.
Anong Batas ang Nagpaparusa sa Adultery at Concubinage sa Pilipinas?
Ang Revised Penal Code ng Pilipinas, partikular na Art. 333, na nagpaparusa sa adultery, at Art. 334, na nagpaparusa sa concubinage. Pareho itong itinuturing na Crimes against Chastity sa ilalim ng Title 11 ng batas.
Paano Patunayan ang Adultery at Concubinage sa Pilipinas?
Para umusad ang kaso ng adultery, kailangan mong patunayan ang sumusunod na elemento:
- Ang babae ay kasal
- Siya ay may aktwal na sexual intercourse sa ibang lalaki na hindi niya asawa
- Para sa lalaking nakipagtalik sa kasal na babae, kailangan niyang alam na kasal ito
Para sa concubinage, kailangan mong patunayan ang sumusunod:
1. Ang lalaki ay kasal
2. Kailangan niyang gawin ang alinman sa sumusunod na aktibidad:
- Panatilihin ang kabit sa conjugal dwelling o tahanan ng asawang lalaki at babae.
- Makipagtalik sa kanyang mistress sa ilalim ng scandalous circumstances. Ang relasyon, para maging scandalous, ay depende sa konteksto ng kaso. Ang magkasamang lumabas sa publiko at gumawa ng mga kilos na makikita ng komunidad na magiging dahilan ng kritisismo at protesta mula sa kanilang mga kapitbahay, pag-publicize ng immoral act, at iba pang halimbawa, ay itinuturing na public scandal sa isa sa mga kasong dinisisyonan ng Supreme Court.
- Magsama sa ibang babae sa anumang ibang lugar. Ang cohabitation ay nangangahulugang pagtira ng magkasama bilang mag-asawa sa ilang panahon, at hindi lang paminsan-minsan o panandalian.
3. Para sa babae, kailangan niyang alam na may asawa ang lalaki.
Sino ang Pwedeng Mag-file ng Adultery at Concubinage?
Ang asawang lalaki lamang ang maaaring mag-file ng adultery, at ang asawang babae lamang ang maaaring mag-file ng concubinage. Dapat din nilang isama ang kabilang partido (ang lover, mistress, o concubine) sa reklamo. Ang hindi paggawa nito ay magiging dahilan ng pag-dismiss ng kaso.
Ang adultery at concubinage ay itinuturing na private crimes, na nangangahulugang hindi ito maaaring usigin maliban na lamang kung may reklamo na isinampa ng taong agrabyado. Ang kailangang ito ay ipinatutupad bilang isang “consideration for the aggrieved party who might prefer to suffer in silence rather than go through the scandal of a public trial”.
Ano ang Parusa para sa Adultery at Concubinage sa Pilipinas?
Ang adultery ay may parusang prision correccional sa medium hanggang maximum period o mula 2 taon, 4 na buwan, at 1 araw hanggang 4 na taon, 2 buwan, at 1 araw.
Kung ang asawang lalaki ay iniwan ang kanyang asawa nang walang katuwiran, ang penalty na mas mababa sa degree ang ipapataw.
Ang lover ng may-asawang babae ay magdudusa ng parehong parusa gaya ng sa kanya.
Sa kabilang banda, ang concubinage ay may parusang prision correccional sa minimum hanggang medium period o mula 6 na buwan at 1 araw hanggang 2 taon, 4 na buwan, at 1 araw.
Ang concubine o mistress ay may parusang destierro na may parehong haba ng oras gaya ng sa asawa. Ang taong hinatulan ng destierro ay hindi maaaring pumasok sa partikular na lugar o mga lugar na itinakda sa sentensya at ang radius nito, na hindi dapat higit sa 250 at hindi bababa sa 25 kilometro mula sa lugar na itinakda.
Paano Depensahan ang mga Kaso ng Adultery at Concubinage sa Pilipinas?
Ang sumusunod na sitwasyon ay maaaring mag-absuwelto sa nagkasalang asawa mula sa krimen ng adultery o concubinage.
1. Kung ang walang-salang asawa ay pumayag sa paggawa ng adultery o concubinage, at ang pahintulot ay ibinigay bago ginawa ang krimen.
Sa isang kaso, naabsuwelto ang asawang babae sa krimen nang ipakita niya na sila ng kanyang asawa ay nagkasundo na sila ay maaaring maghiwalay at magpakasal sa ibang tao. Bagaman ang kasunduan ay void sa ilalim ng batas, ito ay itinuturing na competent evidence upang ipaliwanag ang inaction ng asawa matapos niyang malaman na ang kanyang asawa ay nakatira na sa kanyang lover at ang kanyang pagtanggap sa kanyang asal. Sa kasong ito, itinuring ito ng korte bilang implied consent.
2. Kung ang walang-salang asawa ay nagpatawad, nagkondena, o nagpatawad sa isa para sa kanyang o kanyang infidelity.
- Ang pardon ay dapat ibigay bago isampa ang kriminal na kaso, at dapat patawarin ng agrabyadong asawa ang parehong offenders (ang asawa at ang kanyang/iyang lover), hindi lang ang kanyang/iyang asawa.
- Pinapayagan ang express at implied pardons. Halimbawa ng express pardon ay ang pagsulat ng affidavit upang ipahayag na pinapatawad ng agrabyadong partido ang nagkasalang asawa at ang paramour nito sa kanilang adulterous na aktibidad. Sa kabilang banda, halimbawa ng implied pardon ay kung ang agrabyadong asawa ay patuloy na nakatira sa kanyang asawa kahit pagkatapos ng paggawa ng offense.
- Mayroon ding implied pardon kung ang agrabyadong asawa ay nakipagtalik sa nagkasalang asawa pagkatapos malaman ang infidelity. Ang isang boluntaryong aktibidad ng pakikipagtalik pagkatapos matuklasan ang offense ay itinuturing na condonation. Gayunpaman, kung ang nagkasalang asawa ay gumawa muli ng offense matapos mapatawad, ang orihinal na offense ay muling bubuhayin.
3. Kung mapapatunayan mo na wala sa mga elemento ng adultery at concubinage ang naroroon.
Halimbawa, maaari mong patunayan na wala kang kaalaman na ang taong mayroon kang relasyon ay may asawa.
Gayundin, sa isa pang kaso, ibinasura ng korte ang reklamo ng asawang dayuhan laban sa kanyang asawang Filipina nang mapatunayan na ang diborsyo na nakuha sa ibang bansa ay na-grant na bago niya isinampa ang kaso ng adultery.
Paano Idemanda ang Iyong Asawa ng Adultery o Concubinage?
1. Mag-ipon at Ihanda Ang Lahat ng Iyong Ebidensya
Ang mga ebidensya ay maaaring mga dokumento, litrato, text messages, saksi, at iba pang may kaugnayang materyales na makakasuporta sa iyong reklamo. Bukod dito, makakatulong din ang kumpletong paglalahad sa pagsulat ng lahat ng may kaugnayang mga katotohanan.
2. Humiling ng Tulong sa Isang Abogado para sa Pag-draft ng Iyong Complaint – Affidavit
Inirerekomenda na kumuha ng serbisyo ng isang abogado para matulungan ka sa pag-draft ng reklamo upang masiguradong sakop ang lahat ng elemento ng krimen. Kung kwalipikado ka, maaari ka ring humingi ng tulong sa Public Attorney’s Office.
3. Ihain ang Complaint-Affidavit sa Office of the Prosecutor na may Jurisdiction sa Lugar kung Saan Naganap ang Krimen
Ang Complaint-Affidavit ay ihahain sa Office of the Prosecutor na may jurisdiction sa lugar kung saan naganap ang krimen.
4. Dumalo sa Preliminary Investigation
Depende sa pagpapahalaga ng iyong reklamo, maaaring magsagawa ang prosecutor ng Preliminary Investigation (PI) o diretso nang ihain ang kaso sa korte. Kung magpasya ang prosecutor na magsagawa ng PI, maaaring kailanganin mong dumalo sa dalawa o higit pang pagdinig. Pagkatapos, magdedesisyon ang prosecutor kung may probable cause at ihahain ang kaso sa korte laban sa iyong nagkasalang asawa.
5. Dumalo at Magpatotoo sa Korte sa Panahon ng Full-Blown Trial
Kung ihahain ng prosecutor ang kaso sa korte, magpapatuloy ang paglilitis. Sa ilang punto ng trial, kakailanganin mong at ng iyong mga saksi na umupo sa witness stand para magpatotoo.
6. Maghintay ng Hatol
Depende sa pagkakapresenta ng iyong kaso at ebidensya, ang desisyon ay maaaring pabor o hindi pabor sa iyo. Kung pabor sa iyo ang desisyon, maaaring maghain ang guilty party ng motion for reconsideration o i-apela ang kaso bilang isang karapatan.
Mga Tips at Babala
1. Ang pagpapatawad sa iyong asawa pagkatapos ng adultery o concubinage ay dapat gawin bago maghain ng reklamo
Sa isang kaso, tinanggihan ng Supreme Court ang petisyon ng asawa para i-dismiss ang kaso dahil ang Affidavit of Desistance at ang Compromise Agreement na pinirmahan ng kanyang asawa ay ginawa matapos na maglabas ng desisyon ang trial court na nagpapatunay na sila ng kanyang lover ay guilty beyond a reasonable doubt.
2. Ang conditional pardon ay hindi mag-aabsuwelto sa nagkasalang asawa
Sa parehong kaso na binanggit sa naunang item, pinasiyahan ng Supreme Court na ang pagpapahintulot sa asawa na patuloy na manirahan sa conjugal dwelling pagkatapos ng kanyang pagkaaresto para alagaan ang mga anak ay hindi itinuturing na pardon dahil may kondisyon na nakakabit sa pardon.
3. Ang ‘In pari delicto’, isang Latin term na nangangahulugang in equal fault (o parehong may kasalanan), ay hindi isang validong depensa sa adultery at concubinage
Maaari ka pa ring panagutin sa adultery o concubinage kahit na ang iyong asawa ay nangangaliwa rin, kung ganoon ang kaso. Bagama’t maaaring ipokrito ang pagsasampa ng kaso laban sa kabilang asawa kung isa rin ay gumagawa ng krimen, pinasiyahan ng Supreme Court sa isang kaso (Arroyo vs. Court of Appeals, G.R. No. 96602) na ang konsepto ng ‘pari delicto’ ay naaangkop lamang sa Civil Code (Art. 1411) o sa mga kontrata na may iligal na konsiderasyon at hindi matatagpuan sa Revised Penal Code.
4. Ang paggawa ng adultery habang iniwan ng iyong asawa nang walang katuwiran ay hindi rin isang validong depensa sa adultery
Gayunpaman, kung mapatunayang guilty, mas mababa ang iyong parusa.
5. Sa concubinage, mahalaga ang ebidensya na nagpapatunay na ipinakilala ng asawa ang kanyang mistress bilang kanyang asawa o ipinapakita na sila ay mag-asawa sa komunidad
Ang testimonya ng mga kapitbahay sa anyo ng affidavit ay malaki ang suporta sa iyong kaso.
6. Kung ikaw ay nasa ibang bansa at nagpasya kang maghain ng kaso laban sa iyong asawa, kinakailangan ang iyong presensya sa Pilipinas
Hindi pinapayagan ang Special Power of Attorney na magbigay ng awtorisasyon sa ibang tao na kumilos bilang proxy.
Mga Madalas Itanong
1. Krimen ba ang cheating sa kasal sa Pilipinas?
Oo, ang cheating na may kasamang sexual relationship ng babae sa ibang lalaki maliban sa kanyang asawa ay tinatawag na adultery sa Pilipinas. Ang lalaki naman na may kabit sa conjugal dwelling o may sexual relationship na scandalous ay tinatawag na concubinage. Sa isang desisyon ng Supreme Court, ang marital infidelity ng asawa ay itinuturing na psychological violence at maaaring parusahan sa ilalim ng Anti-Violence Against Women and the Children Act (VAWC). Hindi ang infidelity mismo ang pinaparusahan kundi ang psychological abuse o ang emotional at psychological suffering ng asawa dahil sa infidelity.
2. Pwede ba akong mag-file ng kaso laban sa aking ama dahil sa pag-cheat niya sa aking ina?
Hindi, hindi ka pwedeng mag-file ng kaso laban sa iyong ama. Ang concubinage ay maaari lamang ifile ng offended spouse, sa kasong ito, ang iyong ina.
3. Legal ba sa Pilipinas na patayin ang asawa kapag nahuli sa akto ng pagtataksil?
Hindi legal ang pagpatay sa asawa na nahuling nangangaliwa. Sa Pilipinas, ang isang kasal na tao na mahuli ang kanyang asawa sa akto ng pakikipagtalik sa iba at papatayin niya ang isa o pareho sa kanila sa akto o agad pagkatapos ay magdurusa ng parusang destierro. Ang destierro ay nangangahulugang banishment o pagbabawal pumunta sa ilang lugar kasama na ang paligid nito.
4. Maaari ko bang kasuhan ang kabit ng aking asawa ng krimen?
Oo, sa ilang kondisyon:
- Kung ang iyong asawa ay gumawa ng mga aktong itinuturing na concubinage sa ilalim ng Art. 334 ng Revised Penal Code
- Kung alam ng kabit na kasal ang iyong asawa
- Hindi mo maaaring isama lang ang kabit sa pag-file ng kaso; kailangan mo ring isama ang iyong asawa sa parehong reklamo.
5. May relasyon ako sa isang may-asawang babae. Pwede ba akong magkaproblema?
Ang relasyon na may kasamang sexual intercourse sa may-asawang babae ay pasok sa depinisyon ng adultery na pinaparusahan sa ilalim ng Art. 333 ng Revised Penal Code.
6. Makukulong ba ako kung may relasyon ako sa may-asawang lalaki?
Hindi. Kung ang asawa ay mag-file ng kaso ng concubinage laban sa iyo at sa asawa, at mapatunayang guilty kayo pareho, ang parusa para sa iyo bilang kabit ay destierro lamang.
7. Makakapagpatunay ba ang text messages ng adultery?
Ang text messages ay maaaring gamitin bilang ebidensya upang patunayan ang adultery. Para magamit ang text message bilang ebidensya, kailangan itong sumunod sa mga kinakailangan sa ilalim ng Rules on Electronic Evidence (REE).
8. Itinuturing bang adultery ang cybersex o sexting?
Hindi. Ang pinaparusahan sa adultery ay ang aktong sexual relationship. Ang text messaging na walang kasamang aktwal na pakikipagtalik ay hindi sakop nito.
9. Magkano ang gastos sa pag-file ng kaso ng adultery o concubinage sa Pilipinas?
Libre ang pag-file ng iyong reklamo sa Office of the Prosecutor. Ang gastos ay manggagaling sa pag-hire ng abogado para tulungan ka sa legal na proseso at sa mga bayarin sa pagkolekta ng iyong ebidensya.
10. May piyansa ba ang adultery at concubinage sa Pilipinas?
Oo, may piyansa. Para sa adultery, ang piyansa ay PHP 36,000, samantalang para sa concubinage, ang piyansa ay PHP 30,000. Walang kinakailangang piyansa para sa kabit o concubine.
11. Pwede ba akong mag-file ng annulment of marriage sa aking asawa kung siya ay nangaliwa?
Ang adultery per se ay hindi ground para sa nullity of marriage. Para maging ground ito, ang kabuuan ng infidelity ng iyong asawa ay dapat pasok sa depinisyon ng “psychological incapacity”.
