Ang bigas ay naging pangunahing pagkain ng mga Pilipino mula pa noon. Kaya naman, ang pagbubukas ng bigasan o rice retail business sa Pilipinas ay maaaring maging isang kumikitang negosyo kung tama ang iyong diskarte.
Tulad ng ibang food business, may dalawang paraan para magawa ito: magtayo ng sariling rice retailing business o mag-franchise ng isang kilalang brand.
Bawat isa ay may kanya-kanyang kalamangan at disadvantages, kaya mahalagang timbangin ang mga opsyon bago sumabak sa ganitong uri ng negosyo.
Gamitin itong maikling artikulo bilang iyong gabay.
Table of Contents
Ano ang Bigasan o Rice Retail Business?
Ang bigasan ay isang tindahan na nagbebenta ng iba’t ibang uri ng bigas. Sa Pilipinas, ito ay karaniwang ginagawa sa pamamagitan ng isang simpleng tindahan kung saan ang mga sako ng bigas ay binubuksan bilang display para sa mga customer. Nakalagay sa bawat sako ang pangalan ng uri ng bigas at ang katumbas na presyo.
Kailangan lang sabihin ng mga customer sa staff ng tindahan kung anong uri at gaano karaming bigas ang kanilang bibilhin. Ilalagay ng staff ang hinihinging dami sa isang bag at titimbangin ito sa harap ng customer. Matapos magbayad ang customer, kumpleto na ang transaksyon.
May mga specialized rice business na tanging bigas lang ang binebenta, ngunit mayroon ding mga retail outlets, tulad ng sari-sari stores, na nagdadala ng bigas bilang bahagi ng kanilang seleksyon ng produkto.
Bigasan Business sa Isang Sulyap
1. Kapital
Ang kailangan mong kapital para magsimula ng bigasan business ay depende sa iyong business model. Maaaring magsimula ang capital investment mula ₱50,000 (retailer) hanggang ₱300,000 (franchise).
2. Customers
Mga residensya, restaurant, hotel, at iba pang establisyimento na nagbebenta ng rice meals.
3. Competitors
Karaniwan, iba pang rice businesses lang. Ang mga supermarket ay may ibang client base dahil ang presyo ng bigas dito ay karaniwang mas mahal ng hindi bababa sa 50%.
4. Para Kanino Ito?
Mga taong gustong magpatakbo ng simpleng retail store na mayroon nang established market.
5. Pros at Cons
Pros:
- Steady ang demand dahil araw-araw kumakain ng bigas ang mga Pilipino
- Minimal ang marketing dahil pamilyar na ang mga consumer sa produkto
- Diretsahang negosyo na may potensyal na pagkakitaan
Cons:
- Vulnerable sa pest ang bigas, lalo na kung hindi tama ang pagkakaimbak
- Bumababa ang kalidad ng bigas pagkatapos ng tatlong buwan; madali itong masira
- Mahirap mag-iba sa mga kakumpitensya maliban na lang sa presyo
Paano Kumikita ang Bigasan o Rice Business?
Karaniwang bumibili ang mga rice business ng kanilang mga sako ng bigas mula sa wholesaler. Pagkatapos, magdadagdag sila ng markup o “patong” sa presyo ng bigas. Sunod, magdedesisyon sila ng presyo kada kilo para ibenta ang bigas sa kanilang mga customer. Anuman ang kanilang kitain mula sa pagbebenta ng bigas ay siyang kita ng rice business.
Tandaan na mahirap magkaroon ng malaking margin maliban na lang kung bumibili ka ng bulk. Kaya naman, karaniwan para sa isang rice business na magkaroon ng mataas na pangangailangan sa kapital.
Saan Makakahanap ng Rice Supplier?
Kung hindi ka kukuha ng franchise, kailangan mong maghanap ng rice supplier sa sarili mo. Pwedeng ito ay isang wholesaler, rice mill, o magsasaka. Mas malaki ang tsansa mong makahanap ng pinakamagandang lugar kung saan makakabili ng bigas kung maghahanap ka sa iyong lugar. Pero, narito ang ilang kilalang rice suppliers sa Pilipinas:
- DanJethro Grains by A&V Rice Mill – isang independent rice mill sa Mapandan, Pangasinan, na nag-operate simula pa noong 1993.
- Wil-Lys Cereal Trading Corporation – matatagpuan sa Solana, Cagayan. Nagbebenta sila ng iba’t ibang uri ng bigas, kasama na ang export-quality rice.
- JDL Nueva Ecija Rice Dealer – kilala rin bilang Jorem Palay Buying Station, nagbebenta ng farm-fresh rice mula sa Lupao, Nueva Ecija, mahigit 30 taon na.
- Primavera Rice Mills – nagbebenta ng quality rice sa loob ng 46+ taon; isa sa mga top rice suppliers para sa mga restaurant at fast-food chains sa Metro Manila. Matatagpuan sa Guiguinto, Bulacan.
- RMR Rice Mill – sikat na wholesaler para sa mga rice retailers. Matatagpuan sa Wakas Intercity, isang agricultural bagsakan, sa Bocaue, Bulacan.
Kung walang viable rice supplier sa iyong lugar, baka gusto mong mag-franchise na lang. Narito ang ilang rice retail franchises na pwede mong kontakin:
- GRAINSMART – may mahigit 800 franchise branches nationwide. Bukod sa bigas, mayroon din silang gas at water refilling business franchise packages. Ang kanilang head office ay nasa Quezon City, Metro Manila.
Paano Magsimula ng Bigasan Business sa Pilipinas?
1. I-Research ang Iyong Market at Kompetisyon
Hindi mo agad maasahan na magtatagumpay ka sa pagbubukas ng bigasan o rice retail business. Kailangan mong unang alamin ang tungkol sa mga potensyal na customers at competitors sa iyong lugar. Alamin ang karaniwang uri ng bigas na binibili ng mga tao sa inyong area. Magkano ang kanilang binabayad dito? Kung magtatayo ka ng rice business, kaya mo rin ba itong ibenta sa pareho o mas mababang presyo?
Pagkatapos, kailangan mong kumuha ng impormasyon tungkol sa iyong mga kakumpitensya. Ilan sila at saan sila matatagpuan? Kung sobra-sobra ang rice retailers, baka kailangan mong pag-isipang muli kung itutuloy mo pa ang pagbubukas ng sarili mong tindahan.
2. Pumili ng Lokasyon na Maginhawa Para sa Iyong Target Market
Piliin ang lokasyon na maginhawa para sa iyong mga customers. Halimbawa ay sa groceries o wet markets (“palengkes”) kung saan sanay na ang tao bumili ng bigas. Siguraduhin mo rin na sapat ang espasyo para sa pag-iimbak at pag-display ng mga sako ng bigas sa napili mong lokasyon. Dapat ay ligtas din itong maprotektahan mula sa init, peste, at baha.
3. Pumili ng Tamang Rice Supplier
Gamit ang iyong research, hanapin mo na ang supplier para sa uri ng bigas na karaniwang binibili sa iyong lugar. Mayroon kang pagpipilian na:
- Maghanap ng wholesaler o rice mill na kayang magdeliver sa iyong area
- Maging isang rice business franchisee
Ilahad ang lahat ng posibleng suppliers at bumuo ng long-term na relasyon sa kanila. Sa ganitong paraan, makakakuha ka ng discounts sa pagbili ng bulk at makakapagbigay ka sa iyong customers ng iba’t ibang uri ng bigas. Ang layunin mo ay makakuha ng presyo na competitive pa rin sa iyong lugar. Kung makakahanap ka ng mahusay na supplier, mas mura ang pag-start ng rice retail business kaysa sa pagiging franchisee.
Pero, ang pagiging rice business franchisee ay may mga benepisyo rin na nagjjustify sa dagdag na gastos. Mayroon na silang established na paraan sa pagkuha ng supply ng bigas, kaya mas madali ang pagsisimula. Matututunan mo rin kung paano magpatakbo ng matagumpay na bigasan mula sa kanila.
4. Kumuha ng Lisensya Mula sa National Food Authority (NFA)
Kapag sigurado ka na na kaya mong patakbuhin nang matagumpay ang rice retail business sa napili mong lugar, kailangan mong simulan ang pagsunod sa mga regulasyon ng gobyerno.
Nakasaad sa batas na kailangang aprubado ng National Food Authority (NFA) ang bawat corn o rice business sa Pilipinas, maging ito man ay commercial o NFA rice/corn.
Kung balak mong magbukas ng maraming outlets, kailangan mo ng isang lisensya para sa iyong primary/principal na tindahan. Ang lahat ng iba pang outlets ay ituturing na branches.
Para makakuha ng lisensya, pumunta sa NFA office na may sakop sa lugar kung saan mo balak itatag ang rice business sa Pilipinas.
Kunin ang application form sa licensing officer (LO).
Isumite ang napunan na form at magbayad ng application fee na ₱100. Ang license fee ay nag-iiba depende sa iyong kapital.
5. Siguraduhing Mayroon Kang Kinakailangang Kagamitan at Pasilidad Para Magsimula ng Rice Business
Personal na bibisita ang isang tauhan ng NFA sa iyong tindahan para suriin ang mga sumusunod:
- Calibrated weighing scale
- Price tags (ang presyo ng bigas kada kilo)
- White-painted rice boxes
- Signboard (45 cm ang lapad at 75 cm ang haba) na nagpapakita ng pangalan ng iyong negosyo, NFA control number, at ang mga salitang “Licensed Grains Retailer” o “Wholesaler”
- Classification, variety, at grade ng mga bigas na iyong ibebenta
Kapag naaprubahan, mag-iisyu ang NFA inspector sa iyo ng notice of inspection. Dalhin ito kasama ang opisyal na resibo at patunay ng pagsunod sa mga kakulangan (kung meron man) sa NFA office para makuha ang lisensya.
Para sa mga franchisee ng Grainsmart, hindi mo na kailangan mag-file ng lisensya dahil kasama na ito sa kanilang mga package. Ang kahinaan lang ay kailangan mong maglabas ng mas malaking kapital para magsimula ng franchise business—minimum na ₱298,000 para sa Grainsmart.
6. Magparehistro ng Iyong Negosyo
Irehistro ang bigasan business sa Department of Trade and Industry (DTI) kung ikaw ay mag-o-operate bilang sole proprietorship o sa Securities and Exchange Commission (SEC) para sa mga rice business na pinapatakbo ng partnership o corporation.
Kailangan mo ring magparehistro sa BIR at kumuha ng business permit mula sa iyong munisipyo o city hall. Pagkatapos nito, kompleto na ang iyong business registration. Tandaan lamang na kailangan mong mag-file ng buwanang, quarterly, at annual na buwis. Kailangan mo ring magbayad ng mga fee sa iyong LGU quarterly o taunan.
7. I-setup ang iyong Bigasan at Imbakin nang Maayos ang iyong Bigas
Ang pag-aalaga sa iyong bigas ay nagsisimula mula sa supplier at natatapos lamang kapag binili ito ng iyong mga customer. Sa pagtransport ng bigas, ihiwalay ito sa ibang mga kalakal at siguraduhing maayos ang pagtakip dito.
Kung hindi, ang matagal na pagkakalantad sa araw ay magiging sanhi ng pagkawala ng moisture ng bigas at pagliit nito ng hanggang 3%. Ang hindi sapat na pagtakip ay maari ring magdulot ng exposure sa lumilipad na bukbok, lalo na kung dadaan ang transportasyon sa mga palayan.
Pagdating sa iyong tindahan, ingatan ang paghawak sa mga sakong bigas. Huwag basta-basta ihagis ang mga bags ng bigas dahil baka mabasag ang mga butil.
Panatilihing malinis at sanitized ang storage space para maiwasan ang infestation ng mga daga, amag, bukbok, at iba pang peste.
Gamitin ang “first-in, first-out” na paraan ng inventory para masiguro na bawat sako ng bigas na ibebenta ay mataas ang kalidad at hindi lumagpas sa shelf life. Tandaan, bumababa nang malaki ang kalidad ng bigas pagkatapos ng tatlong buwan. Ang anumang bigas na masisira ay malaki ang epekto sa kita ng iyong rice business.
8. I-promote ang Iyong Bigasan
Dapat alam mo kung ano ang mahalaga para sa iyong mga customer sa pagpili ng bigasan. Ipahayag na kayang-kaya mong ibigay ang importanteng benepisyo na iyon.
Maging malikhain sa pag-promote ng iyong bigasan sa lokal at online. Makipag-usap sa iyong mga kapitbahay—makipagtulungan sa iba pang mga negosyo. Sumali sa mga chat groups para sa lokal na komunidad.
Maraming paraan para i-promote ang bigasan business. Basta nandoon ang iyong target customers, dapat ay nandoon ka rin sa pag-promote.
9. Maging Mahigpit sa Iyong Inventory at Records
Isa sa mga karaniwang dahilan kung bakit maaaring mabigo ang rice retail business ay dahil sa mahinang pamamahala ng inventory at records. Ang ilang kilo ng nawala o nasirang bigas ay maaaring magbura sa higit pa sa isang araw na kita.
Kaya siguraduhing maging mahigpit sa pag-aalaga ng iyong inventory. Dapat din na irecord mo lahat ng papasok at palabas sa iyong tindahan.
Kung hindi mo alam kung paano gawin nang tama ang iyong mga records, maari kang gumamit ng template para sa sari-sari store inventory at sales record na ibinigay dito. Iisa lang ang konsepto, pero kailangan mo lang ilista ang iba’t ibang uri, brands, at timbang ng iyong bigas.
Mga Tips at Babala
- Magtabi ng regular na budget para sa supply ng bigas. Ang ilang dealers ay hindi magdedeliver ng bigas sa retailers maliban na lang kung umorder ka ng minimum na dami ng bigas mula sa kanila.
- Subukang iwasan ang pagbebenta ng bigas sa utang, lalo na sa residential clients. Maaaring hindi maiwasan para sa business clients; gayunpaman, makipag-deal lamang sa reputable na mga negosyo. Ang bad debts ay maaring magkaroon ng malalang epekto sa iyong operasyon.
