Nagpaplano ka bang magtatag ng isang lending business at gusto mong gumawa ng template para sa isang promissory note na pipirmahan ng borrower? Nagpapahiram ka ba ng pera sa iyong co-worker? Gusto mo bang naka-sulat ang detalye ng loan?
Kung oo ang sagot mo, itong gabay ay makakatulong sayo na gumawa ng isang promissory note.
DISCLAIMER: Ang artikulong ito ay sinulat para sa pangkalahatang impormasyonal na layunin lamang at hindi ito legal advice o pamalit sa legal counsel. Dapat kang kumonsulta sa iyong abogado para sa payo tungkol sa anumang partikular na isyu o problema. Ang paggamit ng impormasyong ito ay hindi lumilikha ng relasyon ng attorney-client sa pagitan ng may-akda at ng user/reader.
Table of Contents
Ano ang Promissory Note?
Ang promissory note ay isang opisyal na dokumento na kinikilala ang pagtanggap ng utang at nangangako na magbabayad sa itinakdang petsa at sa ilalim ng mga kondisyong napagkasunduan ng nagpautang at umutang. Ang taong lumagda sa promissory note ay obligadong tuparin ito bilang isang lehitimong obligasyon.
Karaniwan, may dalawang uri ng promissory notes – negotiable at non-negotiable:
1. Negotiable Promissory Note
Sa ilalim ng Negotiable Instruments Law, ang negotiable promissory note ay tinukoy bilang isang “walang kondisyong pangako sa pagsulat na ginawa ng isang tao para sa isa pa, nilagdaan ng gumawa, na nangangakong magbabayad sa demanda, o sa isang tiyak at matutukoy na hinaharap na oras, isang tiyak na halaga sa pera sa order o sa bearer. Kapag ang tala ay ginuhit sa sariling order ng gumawa, ito ay hindi kumpleto hanggang sa ito ay indorsado niya.”
2. Non-Negotiable Promissory Note
Sa kabilang banda, ang non-negotiable promissory note ay simpleng dokumento na naglalaman ng pangako ng isang tao na magbayad sa isa pa sa petsang nakasaad sa tala at sa ilalim ng mga napagkasunduang kondisyon, halimbawa, pagbabayad ng interes. Ang non-negotiable promissory note ay hindi maililipat sa ibang tao/payee.
Paano Kumuha ng Promissory Note?
Madali lang ang paghahanda ng promissory note gamit ang mga simpleng hakbang na ito:
1. Ihanda ang dokumento
Ang mga detalye ng promissory note ay depende sa komplikasyon ng inyong kasunduan. Gayunpaman, dapat maglaman ang promissory note ng hindi bababa sa mga sumusunod na bahagi:
- Titulo ng dokumento.
- Ang pahayag na “For value received” na nagpapahiwatig na natanggap ng gumawa ang halagang hiniram.
- Pangalan ng gumawa. Ang gumawa ay ang taong nangangako o lumagda sa promissory note. Maaari mong isama ang pahayag na nagpapahiwatig ng legal na edad, sibil na estado, pagkamamamayan, at tirahang address ng gumawa.
- Ang pahayag ng walang kondisyong pangako na magbayad.
- Pangalan ng payee. Ang payee ay ang taong pinangakuan ng bayad ng gumawa.
- Halaga na babayaran.
- Petsa kung kailan dapat bayaran ang nasabing halaga, alinman sa demanda o sa ilang hinaharap na oras.
- Iba pang kondisyon, kung mayroon. Halimbawa, magbayad sa isang partikular na lokasyon o may tiyak na interes.
- Pangalan at lagda ng gumawa.
- Pangalan at lagda ng saksi/es (opsyonal).
- Acknowledgment – ang aktong paglagda ng tao sa dokumento sa harap ng isang Notary Public at pagdeklara na ito ay kanyang aktibo o gawa (opsyonal).
Tandaan na balido ang promissory note kahit wala itong lagda ng saksi o Acknowledgment.
2. I-print ang mga kopya ng promissory note
I-print ang hindi bababa sa dalawang kopya ng dokumento; tatlo kung magpapasya kang magpanotaryo – isa para sa gumawa, isa para sa payee, at isang kopya para sa notaryo.
3. Pumunta sa notaryo kung pipiliin mong ipanotaryo ang dokumento
Para makatipid ka ng oras sa paggawa ng promissory note, maaari mong i-download ang mga sumusunod na sample at i-edit ang mga nilalaman batay sa inyong kasunduan ng kabilang partido:
- Simple Promissory Note (Walang Kondisyon)
- Notarized Promissory Note (May Kondisyon na Magbayad ng Buwanang Interes)
- Notarized Promissory Note (May Kondisyon na Magbayad ng Buwanang Interes, Legal Fees, at Iba Pang Requirements)
Mga Madalas Itanong
1. Kailangan bang ipanotaryo ang promissory note?
Hindi kinakailangan ang notarization. Subalit, sa maraming kaso na pinagdesisyunan ng Supreme Court, ang notarization ng isang dokumento ay may malaking legal na epekto. Ito ay nagiging isang public record mula sa isang private document at tinatanggap sa korte nang walang karagdagang patunay ng pagiging tunay.
Kapag may kaso laban sa gumawa upang igalang ang promissory note, ang karaniwang depensa sa hindi pagbabayad ay ang pag-aangkin na peke ang lagda niya; hindi niya naintindihan ang nilalaman ng dokumento na kanyang nilagdaan; ang pagsang-ayon ng gumawa ay napilitan, o napuwersa siyang lumagda sa dokumento.
Kung ang promissory note ay notarized, hindi na maaaring igiit ng gumawa na hindi siya ang lumagda sa dokumento. Bilang may-hawak ng notarized promissory note, hindi mo na kailangang patunayan pa na ang dokumento ay nilagdaan o ginawa ng gumawa. Ito ay itinuturing na tunay sa unang tingin.
2. May umutang sa akin at gumawa ng promissory note na nangakong magbabayad sa akin sa o bago ang tiyak na petsa. Subalit, nabigo ang borrower na magbayad sa kabila ng aking paulit-ulit na kahilingan na ayusin ang utang. Paano ko maipapatupad ang promissory note?
Maaari kang magpadala ng demand letter na nag-uutos sa borrower na bayaran ang utang. Kung nabigo ang borrower na ayusin ang obligasyon sa kabila ng demand, maaari kang maghain ng kaso sa korte para sa koleksyon.
Kung nakatira ka sa parehong Barangay, maaari mo ring dalhin ang usapin sa inyong Barangay para sa isang mapayapang pag-aayos.
3. Makakakolekta pa ba ako mula sa borrower kahit nawala ko ang promissory note?
Oo. Ang obligasyon ng borrower na bayaran ka sa utang ay nananatili. Ang promissory note ay katibayan lamang ng pagkakaroon ng naturang obligasyon. Ang utang ay natatapos lamang pagkatapos ng pagbabayad.
4. Kailangan ba ng abogado para gumawa ng promissory note?
Hindi kailangan ng abogado para sa iyo upang mag-draft ng promissory note. Sapat na ang gabay na ito at ang mga template na ibinigay upang makatulong sa iyo na gumawa ng isa. Gayunpaman, bisitahin ang isang Notary Public malapit sa iyo kung nais mong ipanotaryo ang promissory note.
